සංස්කෘතික ආත්ම විශ්වාසයක් ගොඩ නැගීම

අපි සංස්කෘතිය නමැති පළල්  මාතෘකාවෙන් පටන් ගනිමු.  සංස්කෘතිය යනු කුමක්දැයි විග්‍රහ කිරීම සඳහා  බොහෝ කතන්දර ඉදිරිපත් වී තිබේ ඒවා සියල්ල මෙහි ලිවීම කාලය කා දැමීමකි. සංස්කෘතිය නමැති වැඩ බිමෙහි කටයුතු කරන විශාලතම ජාත්යනතර සංවිධානය වන යුනෙස්කෝව සංස්කෘතිය  ගැන ඉදිරිපත් කර තිබෙන අර්ථකථනය පමණක් මෙහි ගෙනහහැර දක්වා අපගේ කතිකාව ඉදිරියට ගෙන යමු.

යුනෙස්කෝව මෙසේ කියයි. සංස්කෘතිය යනු  '' සමාජයක හෝ සමාජ කණ්ඩායමක අනන්‍යතාව පෙන්නුම්කරණ භාවමය, බුධිමය, භෞතිකමය, අධ්‍යාත්මික සියල්ලෙහි  සංකීර්ණ සුවිශේෂත්වයයි '' මේ කියන සියල්ල කිසියම් සමාජයක් තනිවම නිපදවා ගන්නේ නැත. හැම සංස්කෘතියකම දකින්නට තිබෙන්නේ " හුවමාරු කිරීම් වල සහ ණයට  ගැනීම් වල මිශ්‍රණයකි". අවාසනාවකට අපගේ ජාතිකවාදයන් මේ කරුණ භයානක ලෙස අමතක කරමින් තේරුමක් නැති නැති සංස්කෘතික ආරක්ෂනවාදයක් කරා පල්ලම් බැසීමට අපට යෝජනා කරමින් සිටියි. ඔවුන් වඩා කැමති  දොර කවුළු පියන්  පත් ඇරීමට නොව පුළුවන් තරම් වසා තැබීමටය. 

මහාත්මා ගාන්ධි සහ රවින්ද්‍රනාත් තාගෝර් යන නායකයෝ  ජාතික වාදයේ මේ අවගමනාත්මක ලක්ෂණය ගැන දනුම්වත් වූහ. " සතර අතින් හමනා සුළන් වලට ඔබගේ ගේ කුටියට  ඇතුළුවීමට ඉඩ  ලැබෙන සේ ඔබගේ  කුටියේ කවුළු  පියන්  පත් විවර කර තබන්න . එහෙත් ඒ සුළන්  වලට ඔබ උදුරා ගෙන යාමට ඉඩ නොතබන්න" ඒ ඔවුන්ගේ සංස්කෘතික දැක්ම පෙන්වන ප්‍රකට කියමනකි.

 අපගේ සියලු අට අනුවක් රෝග සහ නව අනුවක් ව්‍යාධි වලට  එකම හේතුව බටහිර සංස්කෘතිය අප මත කර තිබෙන බලපෑම යයි අවිචාරාත්මක අදහසක් වගා දිගා වෙමින් තිබේ. බටහිර යුරෝපානු සංස්කෘතියේ වැදගත් ලක්ෂණය වන්නේ  එය කිසි විටකත් තමන්  වසා ගැනීමේ වරදට හසු  නොවීමය. එය අතීතයේ සිටම පැවතියේ විවෘතාවය. පෙරගදිග ඇතුළු වෙනත් සංස්කෘතියකින් ලබා ගැනීමට තිබූ කිසිම දෙයක් එය ඇත හරියේ නැත. බටහිර ජනයා පෙරදිගින් දැනුම සහ සංස්කෘතිය උකහාගත් ආකාරය අප මවිත කරන තරමේ  වෘත්තාන්තයකි. එහෙත් අපගේ ජාතික වාදී කතිකාව මේ අසිරිමත් කතාවේ  අල්ලා ගත්තේ පිට පොත්ත පමණි.

"සංස්කෘතික වශයෙන් ආත්ම විශ්වාසයක් ඇති සමාජයක්  බාහිර බලපෑම් සඳහා වඩා විවෘත වන අතර එමගින් වැඩි වාසියක් ලබයි. අනෙක් අතට ආරක්ෂණ වාදී සමාජයක් වැඩි වැදගත් කමක් ලබා දෙන්නේ හිරි වැටී ඇති සම්ප්‍රදායන්ටය." නො එසේ නම් පසුගාමී සම්ප්‍රදායන්ටය. සංස්කෘතික ආත්ම විශ්වාසයක් ඇතිකර ගැනීමෙහි පදනම වන්නේ විචාර චින්තාවට ඇති ඉඩකඩයි. සන්ස්කෘතික ආරක්ෂනවාදය වෙනුවට සනස්කෘතික විචාරය බලගන්වන චින්තන ධාරාවක් අපගේ ජාතිකවාදී කතිකාව ඇතුලට  රැගෙන ආ යුතුය " ජාතිකවාදීන් එක්ක මොනව කතාකරන්නදැයි'' අපගේ මිතුරෙකු උපහාසයෙන් යුතුව මේ මෑතකදී පැවසුවේය. ජාතිකවාදය දේශපාලන භූමියෙන් ලෙහෙසියෙන් පල්ලම් බැස යන්නේ නැති නිසා වඩා යහපත් ජාතිකවාදයක් වෙනුවෙන් වැඩ කිරීම ජාතිකවාදය බැහැර කිරීමට වඩා ප්‍රාරයෝගික වන බව අපි ඔහුට යෝජනා කළෙමු.

සංස්කෘතික විචාර චින්තනයකට අවශ්‍ය විචාරාත්මක නිදහස අපගේ සංස්කෘතියට උරුමද ? අපි ඒ ගැන ඊ ලඟට කතා කරමු.

පුනරුදයක් උදෙසා ..................

1990  දශකයේ මුල් කාලයේදී පේරාදෙණියේ දී අපට ගුණපාල ධර්මසිරි නම් අපූරු මිනිසෙකු  හමු විය. ඒ දවස් වල ඔහු  විද්‍යාව, කලාව දර්ශනය ආදිය ගැන නිතරම කියමින් සිටි කතාවක් තිබිණි.

''.........අද කාලයේ විද්‍යාවෙන් කෙරෙන්නේ මිනී මැරීමයි
කලාවෙන් කෙරෙන්නේ කම් සැප වන්දනාවයි
දර්ශනය  නිකම්ම නිකම් වචන හරඹයක් විතරයි
ආගම අධ්යාත්මිකත්වය පලවා හැර ලව්කික ජීවිතය තොරොම්බල් කරන කට්ටඩි කමක් විතරයි.
මේක ශිෂ්ටාචාර විපතක්.මේ විපත වටහා ගැනීමට නොහැකිවීම  තරම් කාලකන්නි කමක් තවත් නැහැ................''

අවුරුදු විස්සකට විතර පස්සේ ලෝකය  වටේත් අපේම  ජීවිත වටේත් ලොකු රස්තියාදුවක් ගසා ආපසු හැරී බැලූ විට මහාචාර්ය ධර්මසිරි පවසූ එම කතාව තවත් තදින් තහවුරු වෙන බව දැනේ. කලාව විද්‍යාව දර්ශනය ආදිය ගැන ධර්මසිරි මාදිලියේ කතාවක් දේශපාලනය ගැන ද කිව හැකිය.

''...............අද කාලයේ දේශපාලනය කියන්නේ වසගයක්(seduction) විතරයි ( මේ කතාව තවත් බෝ හෝ දෙනා  කියා තිබේ  )රාජ්‍ය තාන්ත්‍රිකයන් වෙනුවට වසඟකරුවන් දේශපාලන වැයික්කිය අල්ලාගෙන තිබේ.
මිනිසාගේ හැම ප්‍රශ්නයකටම දේශපාලනයෙන් උත්තර හොයන්න පුළුවන්ය යන අදහස මිත්‍යාවක් පමණය . එය  දේශපාලන ඌනිතවාදයකි මානව සමාජයේ ප්‍රශ්න වෙනුවෙන් දේශපාලනයට දීමට හැකි වෙන්නේ පාර්ශ්වීය උත්තර පමණය....................''

 දේශපාලනය වසඟයක් පමණක් වී ඇති කලෙක දේශපාලනයට මිනිස් ප්‍රශ්න වෙනුවෙන් දීමට හැකි පාර්හ්වීය උත්තර පවා අන්තිම දුප්පත් ඒවා වනු ඇත.

මිනී නොමරණ විද්‍යාවක්!
කාමය ගැන පමණක් නොව අර්ථය, ධර්මය සහ මෝක්ෂය ගැනද යොමුවන කලාවක්!
හුදු තර්ක වෙනුවට මේ ශිශ්ටාචාර විපතින් ගැලවීමට ආලෝකය පෙනෙවන දර්ශනයක්! 
වසඟය වෙනුවට මිනිස් විචාර චින්තාව විසින් පුබුදුවන මහා සම්මතය යලි බල ගන්වන දේශපාලනයක්! 
ලෝකයට අවශ්‍ය වී තිබේ.

සිංහලයාගේ ජාතික චින්තනය මේ වෙනුවෙන් යොමු කරන මහා කතිකාවක් අද අවශ්‍ය වී තිබේ.   

දී කිරි.... දී කි.....රි ගේනව දීකිරි

සතර දිගන්තය නැවතුනේ ලිවීමට බොහෝ දී ඉතිරිවී තිබියදීය.  දැන් නැවතත් සතර දිගන්තය සතර දිග විහිදා ලිය යුතුය. දැලි පිහියක් සහ දීකිරි හැලියක් අප ඉදිරි පිට  බැබලි බැබලී තිබෙයි. කමුද? බලා හිඳිමුද ? ඔන්න ඔහේ කමු.

පැතිර සුගන්දය වෙද මෙහි එය ඔබය හිමී

 සහෘදයිනි,
තව නොයෙක් ලිපි ලිවීමට සැලසුම් කරමින් සිටියද
සතර දිගන්තය නතර කිරීමට සිදුවී තිබේ.
තාවකාලිකවය.

මෙහි මෙතෙක්  පළ වූ  ලිපි  කියවූ, අගැයූ, රසැයූ, යලි පළ කරවූ, එමෙන්ම ගැරහූ සියලු දෙනාටම තුති පුදමි.

නිතර   වසන්තය නැත දිවි මගට           හිමී 
කතර   මැදින් යත පිරිපත නැත          අහිමී 
පැතිර   සුගන්දය වෙද මෙහි එය ඔබය   හිමී 
සතර    දිගන්තය සමගින් නැවත           එමී

මහ බඹාට මුහුණු දෙකයි : සිංහල ජාතිකවාදයට මහසෝනා වැහීම

මේ ලිපියේ මාතෘකාව උපුටා ගත්තේ නැසී ගිය සිනමා නළු ජෝ අබේවික්‍රම ලියු 'මහ බඹාට මුහුණු දෙකයි' නම් කෘතියෙනි. සපරගමු සමන් දේවාලයේ කෙරෙන පෙරහැරේ ඉදිරියෙන්ම යන මහ බඹා මුහුණු දෙකක්  පළඳියි. එකක් යක්ෂ මුහුණකි.අනෙක දේව මුහුණකි. සබරගමුවේ දක්නට ඇති මෙම පාරම්පරික සංස්කෘතික අංගයේ තේරුම ගැන විවිධ අර්ථකතන ඇත.
මේ ලිපියට මෙකී මුහුණු දෙකේ මහ බඹා කැඳවාගෙන ඇත්තේ වෙන තේරුමකිනි.කලින් ලිපිවලින් අප කතා කරමින් සිටියේ ජාතිකවාදය ගැනය. කෙනෙක් ජාතිකවාදියෙකු වනවිට එසේත් නැතිනම් ජාතිකවාදය ගැන හදාරන විට සිහිපත් කර ගත යුතු ප්‍රධානම කරුණ වන්නේ ජාතිකවාදය දේශපාලන මතයක්  සහ වැඩ පිළිවෙලක් ලෙස විශාල ශක්‍යතාවන් මෙන්ම විශාල සීමාකම් වලින්ද යුක්ත වන බවය. ජාතිකවාදයේ සීමාකම් ගැන වැඩියෙන් අවධානය යොමු කළ යුත්තේ අන් අයටත් වඩා ජාතිකවාදීන්මය.
 මෙම ලිපිය ලියන්නේ එවැනි එක සීමාවක් ගැන කතා කිරීමටය.'ජාතිකවාදය යනු ජානුස් මුහුනැති සත්වයෙකි'ය (Janus faced nationalism)

යන ප්‍රසිද්ධ කියමන බොහෝදෙනා උපුටා දක්වන්නට කැමතිය. ජානුස් යනු ග්‍රීක සහ රෝම දේව කතාවක එන දෙවියෙකි. ජනවාරි මාසය නම් කර තිබෙන්නේ මේ දෙවියාගේ නමිනි. ජානුස්ට මුහුණු දෙකකි. ඉදිරිපස මුහුණින් ඔහු ඉදිරිය හෙවත් අනාගතය දෙස බලයි. පසු පස මුහුණින් ඔහු අතීතය දෙස බලයි.ජාතිකවාදයද ජානුස් මෙන් නිතරම අතීතය දෙස බලයි. අතීතය ගැන ඉතිහාසය ගැන කිසිවක් කියන්නේ නැතිව ජාතිකවාදයට පැවතීමක් නැත. බොහෝ ජාතිකවාදයන් අපට හිමිව තිබු ස්වර්ණමය අතීතයක් ගැන අතීත ශ්‍රී විභූතියක් ගැන කතා කරන ආකාරය අපි දැක ඇත්තෙමු. ජාතිකවාදීහු තමන්ගේ දේශපාලන අවශ්යතාවන්ට අනුව අතීතයට යටගියාවට අර්ථකතන සපයති. අතීත කථනයකින් තොරව ජාතිකවාදයට පැවතිය නොහැකිය.
බොහෝ ජාතිකවාදවල තිබෙන ලොකු දුර්වල කමක් වන්නේ අතීතය දෙස පමණක් බැලීමය. සමහර ජාතිකවාදීන් මුළුමනින්ම ජීවත්වන්නේ අතීතයේය. ඒ අතින් ගත් කල බොහෝ සිංහල ජාතිකවාදීන් සමාන වන්නේ මුහුණු දෙකකින් ලෝකය දෙස බලන බටහිර ජානුස්ට හෝ පෙරදිග සපරගමුවේ මහා බඹාට නොව තනි මුහුනක් ඇති මහසෝනාටය.මහසෝනාද මහා බඹා මෙන්ම සිංහලයාගේ සංකල්පයකි. මහසෝනාට ඇත්තේ එක මුහුණකි. එය වලසෙකුගේ මුහුණකි..එයද පිහිටා තිබෙන්නේ ඉදිරියට නොව  පිටිපස්සටය. මහසෝනාට ඒ නිසා පෙනෙන්නේ පිටිපස්ස පමණි. ඔහුට ඉදිරියක් බැලිය නොහැකිය.
බොහෝ සිංහල ජාතිකවාදීන්ටද  වැහී ඇත්තේ මහසෝනාය. ඔවුන්ට අතීතය පමණක් පෙනෙන්නේ එබැවින්ය. අද සිංහලයාට අවශ්‍ය වී ඇත්තේ සිංහලයාගේ රාජ්‍යය,දේශපාලනය, සංස්කෘතිය ආදිය යහපත් ලෙස සකසා ගන්න අනාගතය දෙස බලන ජාතිකවාදයකි. මහසෝනා වැහුන පිටිපස්ස පමණක් බලන ජාතිකවාදයකට මෙය කළ නොහැකිය.
මේ මහසෝනා වෙනුවට මහා බඹා කැඳවිය යුතු කාලයකි.

ජාතිකවාදය පාට වෙනස් කරන කටුස්සෙකි: මාක්ස්වාදයට ජාතිකවාදය මුණගැසීම

ජාතිකවාදය මතවාදයක් මෙන්ම දේශපාලන ව්‍යාපාරයකි. කොමියුනිස්ට්වාදය ද මතවාදයක් මෙන්ම දේශපාලන ව්‍යාපාරයකි. ජාතිකවාදයට මහා චින්තකයන් මහා දාර්ශනිකයන් නැත. කොමියුනිස්ට්වාදයට මාක්ස්වාදය නම් මහා දාර්ශනික මතවාදයක් ඇත. මාක්ස්, එංගල්ස්, ලෙනින්, රෝසා ලක්සම්බර්ග්, ට්‍රොට්ස්කි, ග්රම්ස්කි, අල්තුසර්, පුලන්ට්සාස් වැනි චින්තකයන්ද බොහෝ දෙනෙක් සිටිති. මුල් කාලයේදී මාක්ස්වාදියෝ ජාතිකවාදය පයිසයකට වත් ගණන් නොගත්හ. ජාතික විඤ්ඤාණය යනු 'ව්‍යාජ විඤ්ඤාණයක්' බවත් සැබෑ  විඤ්ඤාණනය යනු පන්ති විඤ්ඤාණය බවටත් ඔවුහු තර්ක කළහ. එහෙත් මේ ඊනියා ව්‍යාජ ජාතික විඤ්ඤාණයන් මත පදනම් වූ ජාතිකවාදී දේශපාලන ව්‍යාපාර වලට සැබෑ විඤ්ඤාණයන් යනුවෙන් හඳුන්වනු ලැබූ පන්ති විඤ්ඤාණයන් මත පදනම් වූ කොමියුනිස්ට් වාදී දේශපාලන ව්‍යාපෘති විශාල අර්බුදයකට යැවීමට හැකි විය. දෙවන සමාජවාදී ජාත්‍යන්තරය විසිරී ගියේ යුරෝපයේ මතු වූ ජාතිකවාදයේ බලපෑමෙනි. ලංකාවේ  ප්‍රථම මාක්ස්වාදී පක්ෂය වූ  ලංකා සමසමාජ පක්ෂයේ පළමු වන බෙදීම සිදුවුනේ  යුද්ධයට සහයෝගය දෙන්නේද නැද්ද යනුවෙන් ජාතිකවාදය විසින් මතුකරනු ලැබූ බරතල ප්‍රශ්නය මතය. සියල්ලටට  පෙර රට ආරක්ෂා වී තිබිය යුතු යයි විශ්වාස කළ  පිරිස බ්‍රිතාන්‍යය ආණ්ඩුවේ යුධ ව්‍යාපෘතියට සහයෝගය දෙමින්  ලංකා කොමියුනිස්ට් පක්ෂය ලෙස සමසමාජයෙන් කැඩී  ගියහ. ලෝකයේ බොහෝ මාක්ස්වාදී ව්‍යාපාර අර්බුදයට ගියේ  ජාතිකවාදයේ බලපෑම නිසාය. එය ව්‍යාජ විඤ්ඤාණයක් නම් එවැනි ව්යාජයකට  එවැනි  'හපන් කමක්' එදා මෙන් අදත්  කළ  හැකිව තිබෙන්නේ කෙසේද? මේ තත්වය ගැන විමසන සමහර ජාතික වාදීන් නම් කියන්නේ ඇත්තටම ව්‍යාජ විඤ්ඤාණනය වන්නේ ජාතික විඤ්ඤාණනය නොව  මාකස්වාදීන් ඉදිරිපත් කරන පන්ති විඤ්ඤාණය ම බවය.

 ඉහත පුර්විකාව ලියුවේ ජාතිකවාදය සහ ජාතිය ගැන කරන සාකච්චාවකදී මාක්ස්වාදය ගැන කතා කර නොකර බැරි බැවිනි. මාක්ස්වාදයට ජාතිය සහ ජාතිකවාදය ගැන ගැඹුරු න්‍යායක් තිබුනේ නැත. මාක්ස්වාදයට පමණක් නොව කිසිම දේශපාලන මහා ආඛ්‍යානයකට ජාතිකවාදය පිලිබද ලොකු පැහැදිලි කිරීමක් කළ  හැකිවී නැත. එයට හේතුව වන්නේ එක ලේඛකයකු ප්‍රකාශ කර තිබෙන පරිදි ජාතිකවාදය විටින් විට කටුස්සෙකු තම පාට වෙනස් කරන බැවිනි. ඒ ඒ අවස්ථාවේ හැටියට විවිධ පාට වලින් පෙනී සිටින බැවිනි. මාක්ස්වාදයට  ජාතිකවාදයේ මෙම 'කටුසු ගතිය' සදාකාලික ප්‍රහේලිකාවක් වී තිබේ. එහෙයින් මාක්ස්වාදය සහ ජාතිකවාදය අතර පවතින හැප්පීම විමසා බැලීම සුදුසුය.

එරික් හොබ්ස්බ්වන් නම් මාක්ස්වාදී ඉතිහාසඥයා පවසන පරිදි 1870 දශකයෙන් පසු යුරෝපයේ ප්‍රධාන දේශපාලන වැඩබිමක් වුයේ ජාතිකවාදයයි. එසේම මාක්ස්වාදයද මේ යුගයේ යුරෝපා දේශපාලනයේ බලවත් දේශපාලන මතවාදයක් බවට පත්ව තිබිණි. දෙවන කොමියුනිස්ට් ජාත්‍යන්තරය බිහිවුනේ මෙම යුගයේදීය. කෙසේ වුවද කාල් මාක්ස් ෆ්‍රෙඩ්රික් එංගල්ස් සහ ඔවුන්ගේ අනුගාමිකයන්ගේ ප්‍රධාන විශ්ලේෂණයට පාත්‍ර වූ කරුණ වුයේ ජාතිය යන්න නොවේ. ඔවුන්ගේ මූලික දාර්ශනික දේශපාලන ගැටලුව වුයේ 'ධනවාදයේ දේශපාලන ආර්ථිකය' කුමක්ද යන්න පැහැදිලි කිරීමය. මේ හේතුව නිසා මාක්ස්වාදයට ජාතිකවාදය ගැන ඒත්තු ගැන්විය හැකි ගැඹුරු න්‍යායක් ගොඩනගන්නට නොහැකි විය. නමුත් ලංකාවේ සමහර මාක්ස්වාදී වාමාන්ශිකයන් කල්පනා කරන්නේ ජාතිය සහ ජාතිකවාදය පිලිබඳ හොඳම පැහැදිලි කිරීම මාක්ස්වාදයේ තිබෙන බවය. බ්‍රිතාන්‍යයේ ප්‍රකට මාක්ස්වාදී විද්වතකු වූ ටොම් නෙයර්න් පවසා සිටියේ ජාතිකවාදය පිලිබඳ ගැඹුරු න්‍යායක් සකසා ගැනීමට නොහැකි වීම මාක්ස්වාදය මුහුණ දුන් බරපතලම දාර්ශනික පරාජය බවය. ග්‍රීක මාක්ස්වාදියෙකු වන නිකො පුල්න්ට්සාස ප්‍රකාශ කළේ ' ජාතිය පිලිබඳ මාක්ස්වාදී න්‍යායක් නැති බව පිළිගත යුතු'' බවය.

සමාජයේ ඇත්තේ තිරස් බෙදීම් නොව සිරස් බෙදීම් බව මාක්ස් සහ එංගල්ස් පෙන්වා දුන්හ. ඒ අනුව සමජයේ සැබෑ බෙදීම් ඇත්තේ ජාතීන් අතර නොව පන්තීන් අතර බව ඔවුන් ගෙන හැර දැක්වූ අදහසය. සමාජයේ  ඉතිහාසය පන්ති ගැටුම්වල ඉතිහාසයක් ලෙස පෙන්වා දුන් මාක්ස්වාදය මෙම සැබෑ බෙදීම් වලදී ජාතිය අදාළ නොවන බවත් එය මායාවක් බවත් පවසයි. මාක්ස් එක එල්ලේම පැවසුවේ කම්කරුවාට රටක්, ජාතියක් හෝ දේශයක් නැති බවය. එංගල්ස් විශේෂයෙන් පෙන්වා දුන්නේ කම්කරු පන්තික ජනයා ස්වාභාවිකවම ජාතිකවාදී අගතීන්ගෙන් නිදහස බවත් සමස්ත කම්කරු පන්තික ජන සැකැස්ම අත්‍යවශ්‍යයෙන්ම මානුෂිකවාදී සහ ජාතිකවාද විරෝධී වන බවය. ධනවාදය ලෝකය පුරා ව්යාප්තවීමෙදී නිෂ්පාදන බලවේග විප්ලවීය ආකාරයට මෙහෙයවීමත් පැරණි සම්ප්‍රදායයන් අතුරුදහන් වීමත්, ජාතිකමය බෙදීම් තුරන් වී යන බවත් ඔවුහු කොමියුනිස්ට් ප්‍රකාශනය නම් ලියවිල්ලේ සඳහන් කළහ.

 එහෙත් වෙළඳපොල ධනවාදය ක්‍රියාත්මක කිරීම සඳහා ජාතික රාජ්‍යයේ බිහිවීම අත්‍යවශ්‍ය සාධකයක් බවටද තර්ක කිරීමට මාක්ස්වාදයට සිදුවිය. පොදු භාෂාවක් කතා කරන ජනතාවගෙන් සමන්විත භූ දේශපාලන ඒකක  හෙවත් ජාතික රාජ්‍යයන් ධනවාදය නිසා නිර්මාණය බව ඔවුහු පිළිගත්හ.  ඒ අනුව ජාතිකවාදය යනු ධනේශ්වර ක්‍රමයේ පැවැත්මට අත්‍යවශ්‍ය වන මතවාදයකි. නමුත් ඒ සමගම ඔවුන් ජාතිකවාදය සැලකුවේ කම්කරුවා ධනේශ්වර ක්‍රමයට එරෙහිව ගෙනයන්නාවූ අරගලයෙන් 

ඔවුන්  පීලි පන්නවන 'ව්‍යාජ විඤ්ඤාණයක්' ලෙසය.

මාක්ස්වාදය දර්ශනයක් වන්නාසේම දේශපාලන ව්‍යාපාරයක්ද වන්නේය.දාර්ශනික තලයෙදී ජාතිය සහ ජාතික වාදය පිලිබඳ ඉහත කී අකාරයේ නිශේධනීය ආකල්ප දැරුවද දේශපාලන තලයේදී ජාතිය යන්න පිළිගනිමින් කම්කරුවාදී දේශපාලන න්‍යාය පත්‍රයට විටින් විට කඩා පනින ''ජාතික ගැටලුව'' හමුවේ විවිධ ප්‍රයෝගික ස්ථාවරයන්ට පැමිණීමට මාක්ස්වාදී දේශපාලන ව්‍යාපාර වලට සිදුවිණී. එංගල්ස් හේගල්ට අනුව යමින් ජාතීන් වර්ග කර දක්වීමට ඉදිරිපත් විය. එන්ගල්ස්ට අනුව එතිහසික ජාතීන් සහ එතිහාසික නොවන ජාතීන් වශයෙන් ජාතීන් වර්ග දෙකකි. එතිහාසික නොවන ජාතීන් ලෙස එංගල්ස් හැඳින්වූවේ නැගෙනහිර යුරෝපානු ස්ලාව් ජන කොටස්ය. ඒ වෙනුවෙන් ඔහු තරමක ගර්හාත්මක යෙදුමක්ද ඔහු පාවිච්චි කළේය . එංගල්ස් මෙම ජන කොටස් හැඳින්වුයේ 'ජන නටබුන්'වශයෙනි. එංගල්ස්ගේ මෙම වර්ග කිරීමට අනුව නියම ජාතීන් වුයේ ප්‍රංශ, ඉංග්‍රීසි ආදී බටහිර යුරෝපීය මහා ජාතීන් පමණය. ධනේශ්වර ක්‍රමය සිය වානිජවාදී යුගයේදී අධිරාජ්‍යයන් ගොඩනැගුවේ මෙකී මහා බලවත් ජාතීන් මුලික කරගනිමිනි. එංගල්ස් සඳහන් කළ  ආකාරයට එතිහාසික නොවන ජාතීන්ට නියම ජාතීන් බවට පත්වීමට නම් තමන්ගේ නටබුන් ජාතිකත්වයන් අත්හැර තෝරාගත්  එතිහාසික ජාතියක් ඇතුලෙහි ස්වීකරණය විය යුතුය. ලංකාවේ දෙමල සහ මුලිම් ජන කොටස් සිංහල ජාතිය ඇතුලෙහි ස්වීකරණය විය යුතුය යනුවෙන් සමහර සිංහල ජාතිකවාදීන් අද ඉදිරිපත් කරන්නේ එදා එංගල්ස් නමැති කොමියුනිස්ට්වාදියා ඉදිරිපත් කළ  අදහසමය.

කෙසේ වුවද 'ජාතීන්ගේ සිරගෙය' ලෙස මාක්ස්වාදය විසින් ම නම් කළ  රුසියානු අධිරාජයය සහ ඔස්ට්රෝ හංගේරියානු අධිරාජ්‍යය බිදවට්ටවමින් යුරෝපයේ සිදුවූ ජාතිකවාදී නැගිටීම් හමුවේ එකිනෙකට වෙනස් විවිධ දේශපාලනික සහ දාර්ශනික ස්ථාවර ගැනීමට දෙවන සමාජවාදී ජාත්‍යන්තරයේ බුද්ධිමතුන්ට සිදුවිය. ඒ ස්ථාවරයන් සමහරක් මෙසේය.

1. ජාතිකවාදය සුළු ධනේශ්වර මතවාදයකි 

2.බුශුවා පන්තිය ජාතිකවාදය යොදාගන්නේ පීඩිත ජනයාගේ විමුක්තිය උදෙසා වන අරගලය පීලි පන්නවීමේ 'ව්‍යාජ විඤ්ඤාණයක්' වශයෙනි 

3. ජාතික විමුක්ති ව්‍යාපාරවල හෙවත් අධිරාජ්‍යවාදයට එරෙහිව යටත් විජිත රටවල ජාතික ධනේශ්වර පන්ති විසින් ඉදිරිපත් කරනු ලබන ජාතිකවාදයන්හි ප්‍රගතිශීලී ස්වභාවයක් ඇත 

4. සමාජවාදී සමාජයක් ස්ථාපනය වන තුරු වැඩවසම් අධිරාජ්‍යයන්ට ගොදුරුවී ඇති ජාතීන්ට ඒ අධ්රජ්‍යයන්ගෙන් වෙන්වී තමන්ගේම වූ රාජ්‍යයක් ගොඩ නගා ගැනීම සඳහා ඇති අයිතිය පිළිගත යුතුය.

මේ කාලයේ සිටි ප්‍රකට මාක්ස්වාදී දාර්ශනිකයන් ජාතිකවාදය සහ සහ ජාතිය සම්බන්ධයෙන් දැරුවේ එක සමාන න්‍යායික අස්තානයක් නොවේ උදාහරණයක් ලෙස ප්‍රබල ජාත්‍යන්තරවාදිනියක් වූ රෝස ලක්සම්බර්ග් කිසිම ජාතිකවාදයක කිසිම හරයක් දුටුවේ නැත. ඒ නිසා ඇය රුසියානු අධිරාජ්‍යවාදයට එරහිව පෝලන්ත ජාතික විමුක්ති අරගලය විසින ඉස්මතුකරනු ලැබූ '' ජාතීන්ගේ ස්වයන් තීරණ අයිතිය" යන සටන් පාඨයට පෝලන්ත ජාතික කාන්තාවක් ලෙස ඉදිමින්ම විරුද්ධ වුවාය.

 මීට ප්‍රතිපක්ෂව ඔස්ට්‍රියානු මාක්ස්වාදියකු  වූ ඔටෝ බවර් සංස්ක්රුතිකවාදී  ප්‍රවේශයක් අනුගමනය කරමින් ජාතිය යන්න යතාර්ථයක් ලෙස පිළිගත්තේය. ඒ අනුව ඔහු ජාතීන්ගේ ස්වයන් තීරණ අයිතිය පිලිබඳ සිද්ධාන්තයට පක්ෂවෙමින්ද ජාතීන් අතරම නැවත මතුවිය හැකි විවිධ ජන කොටස්වල සංස්කෘතික අනන්යතාවන්ද පිළිගනිමින් ඒවාටද ස්වාධීනත්වය හිමි විය යුතු බව යෝජනා කළේය. ඔටෝ බවර් ඒ අනුව එක්තරා අකාරයක කොමියුනිස්ට්වාදී ෆෙඩරල්වාදියකු ලෙස  හැඳින්විය හැකිය.

මාක්ස්වාදී චින්තන සම්ප්‍රදය තුල ජාතිය සහ ජාතිකත්වය පිලිබඳ ඉතා පැහැදිලි ස්ථාවරයක් වී අයි ලෙනින්ට තිබුනේය යන්න සාමාන්‍ය පිළිගැනීමය. එහෙත් එය වැරදි කල්පනාවකි. ජාතික ප්‍රශ්නය සම්බන්ධයෙන් ඉතාමත්ම ප්‍රයෝජයතාවාදී ස්ථාවරයක් ගත් මාක්ස්වාදී නායකයා වන්නේ ඔහුය. මාක්ස්වාදය සහ රුසියාවේ ජාතික ගැටලුව ගැන ඉතා විශිෂ්ට අධ්‍යයනයක් කල වෝකර් කෝනර් නම් විද්වතා ජාතික ප්‍රශ්නය සම්බන්ධයෙන් ලෙනින් විසින් ගන්න ලද එකිනෙකට වෙනස් ස්ථාවර තුනක් ගැන පෙන්වා දෙයි.

1. බලය ලබා ගැනීමට පෙර ලෙනින් සියලුම ජාතීන්ට ස්වයන්තීරනය සඳහා ඇති අයිතිය පිලිබඳ පොරොන්දුවක් දෙයි 

2. බලය ලැබූ පසු ලෙනින් මේ අයිතිය ප්‍රතික්ෂේප කරයි 

3. සෝවියට් කොමියුනිස්ට් පක්ෂය කිසිම ජාතිකවාදී මතයකින් දියාරු නොවන සේ දැඩි ලෙස හසුරුවයි.

ජාතික ප්‍රශ්නය සම්බන්ධයෙන් ලෙනින් ගත් ස්ථාවරය හරියටම කුමක්ද යන්න ගැන ලංකාවේ මාක්ස්වාදීන් අතර කලක් විශාල මට්ටමේ මතභේද ඇති වී තිබුනේ  ලෙනින් රුසියානු බල දේසපාලන සන්දර්භය තුල ගත්  විවිධ ප්‍රයෝජ්‍යතාවාදී ස්ථාවර නිසාය. කෙසේ වුවද මාක්ස්වාදී ව්‍යාපාරය නිසා ජාතිකවාදී න්‍යායට එක සේවයක් වුනි. එනම් ජාතිය පිලිබඳ කෘත්‍ය නිර්වචනයක් ඉදිරිපත් කරන්නට හැකිවීමය. මේ නිර්වචනය ඉදිරිපත් කළේ ලෙනින්ගෙන් පසුව සෝවියට් දේශයේ නායකයා වූ ජෝසප් ස්ටාලින්ය.  ජාතියක් යනු නිශ්චිත භූමි ප්‍රදේශයක පොදු භාෂාවක් කතාකරන පොදු ආර්ථික ජීවිතයකට සම්බන්ධ සහ පොදු සංස්කෘතික හැගීම්  සමුදායක් සහිත  ප්‍රජාවක් ලෙස ඔහු අර්ථ කථනය කළේය.

ජාතිකවාදය පිලිබඳ මාක්ස්වාදී අදහස් පද්ධතිය විවිධ පරස්පරතාවන්ගෙන් ගහන බව ඉහත විස්තරය සලකා බලන විට පැහැදිලිව පෙනී යයි. කෙසේ වුවද ජාතිකවාදය පිලිබඳ මාක්ස්වාදී අදහස පද්ධතිය වැදගත් වන්නේ එය ජාතික වාදය ඉදිරිපත් කරන සමාජ සංවිධාන ක්‍රමයන්ට විකල්පව වෙනස් ආකාරයේ සමාජ සංවිධාන මාදිලියක් වෙනුවෙන් පෙනී සිටින විකල්ප දෘෂ්ටිවාදයක් ලෙසය.

අහා!දනිමි ඔබ සිංහල වූ පරිදී (ජාතිය පහල විය... ජාතික වීඤ්ඤාණය පහල විය)

අහා  දනිමි ඔබ සිංහල වූ                පරිදී
හහා  එදැන ගන්නට දෙස් වීද           මදී
ලිහා  බලන මල්ලක් ඔබ ඔබන         විදී
මහා  පුදුමයකි ගියෙ  මගේ මතත්     නිදී

(රැයිපියෙල් තෙන්නකෝන් - වවුලුව) 

ජාතිය සම්බන්ධයෙන් නම් බොහෝදෙනා කියන්නේ ජාතිය පහල වීමට පෙර ජාතික වීඤ්ඤාණය පහල වන බවය. විශේෂයෙන් ජාතිය යන්න සිතුවිලි මුලික කරගත් හැගීමක් නැතිනම් පරිකල්පනයක් යයි අදහස් කරන අය සිතන්නේ ජාතිය යනු මතවාදාත්මක පරිකල්පනයකින් බිහිවන්නක් බවය. සතර දිගන්තයේ පළවූ දර්ශනයේ දිළිඳු බව සහ දිළිඳු බවේ දර්ශනය ලිපිය ගැන සඳහන් කරමින් ලිපියක් ලියන අජිත් ජයසිංහ ද ජාතිය පරිකල්පනය කරගැනීමක් ගැන සඳහන් කරයි.

ජාතිකවාදය දාර්ශනික වශයෙන් දිළිඳු වුවද ජාතිකවාදය ගැන පොහොසත් දේශපාලන සංස්කෘතික සංවාදයක් ඇති කර ගැනීමට එම දිළිඳු කම බලපාන්නේ නැත. නලින්ද සිල්වා, ජයදේව උයන්ගොඩ,ගාමිණී  වියන්ගොඩ, කේ. එ.න් ඕ. ධර්මදාස සහ පශ්චාත්නුතනවාදී අදහස් දරන කිහිප දෙනෙක් ඇතුළු එකිනෙකට වෙනස් මතවාද දරන කිහිප දෙනෙක් හැරෙන්නට සිංහල භාෂාවෙන් මේ විෂය පිලිබඳ ගාලගෝට්ටි මට්ටමට නොවැටෙන මාදිලියේ අදහස් ඉදිරිපත් කර තිබෙනවා දකින්නට අඩුය. එම පසුබිමෙහි ලා සලකන කල තමන්ගේ 'සිංහල ජාතිකත්වය' ගැන අජිත් ලියා තිබෙන ලිපිය වනාහී ප්‍රතිචාර ඔස්සේ ඉදිරියට ගෙන යා හැකි සංකල්ප කිහිපයක්ම අඩංගු වුවකි. නුතන ජාතික රාජ්‍යය ගැන ලියන මෙම ලිපි මාලවේ ජාතිකවාදය ගැන ලියන්නට සැලසුම් කළ ලිපි කිහිපය ඉක්මන් කරනු ලැබුවේ අජිත්ගේ එම ලිපියයි.

ජාතියක් යනු "පරිකල්පිත ප්‍රජාවක්ය" යන අදහස
ජාතිය පැහැදිලි කිරීම සඳහා ඉදිරිපත් වී ඇති බොහෝ ප්‍රවාද අතරින් එකක් පමණය. එහෙත් එය වර්තමානයේ වඩාත් ජනප්‍රියම ප්‍රවාදයය. එය මුලින්ම ඉදිරිපත් කළේ  බෙනඩික්ට් ඇන්ඩර්සන් නම් විද්වතාය. ඇන්ඩර්සන් ජාතිකවාදියෙකු නොවීය. එසේ සඳහන් කරන්නේ ජාතිය සහ ජාතිකවාදය ගැන අදහස් ඉදිරිපත් කරන්නට ජාතිකවාදියෙකු වීම අත්‍යවශ්‍ය නොවන බව අවධාරණය කිරීමටය. ජාතිය සහ ජාතිකවාදය එකකි. එය පිළිබඳ  හැදෑරීම අනෙකකි. එහෙයින් ජාතිය යනු කුමක්දැයි විමසීමට පෙර ජාතිය සහ ජාතිකවාදය ගැන කෙරෙන හැදෑරීම් වල ස්වභාවය ගැන යමක් සඳහන් කිරීම සුදුසුය.

ජාතිය සහ ජාතිය පිලිබඳ කෙරෙන සමස්ත හැදෑරීම් ප්‍රධාන විෂය ක්ෂේත්‍ර තුනකට අදාළ ගැටළු කේන්ද්‍ර කරගනිමින් ඉදිරිපත් වී තිබෙන බව පෙනේ. 

1.දාර්ශනික සහ සදාචාරාත්මක ගැටළුවක් ලෙස 

2.දේශපාලනික සහ මානව විද්‍යා ගැටළුවක් ලෙස 

3.ඓතිහසික සහ සමාජ විද්‍යාත්මක ගැටළුවක් ලෙස  වශයෙනි.

දාර්ශනික සහ සදාචාරවාදී කෝණයෙන් බලන කල ජාතිය පිලිබඳ පහත සඳහන් ආකාරයේ ප්‍රශ්න ඇසිය හැකිය. ජාතිය යන්න කෙතරම් දුරට මනුෂ්‍යත්වයට ඔබින සංකල්පයක්ද? ජාතිය යන සංකල්පයට මනුෂ්‍ය ජීවිතයේ  හිමි නියම තැන කුමක්ද? සාමාජික ජීවිතයේ පරම නිෂ්ටාව ( හේගල් පැවසු පරිදි ) ජාතියකට ඒක රාශී වීමද ?

මානව විද්‍යා සහ  දේශපාලන අර්ථයකින් බලනවිට අපට පෙනී යන්නේ ජාතිය යනු කුමක්ද? තනි තනි පුද්ගලයා ජාතිය සමග පවත්වාගෙන යන්නේ කුමන ආකාරයේ සම්බන්ධයක්ද ? ජාතිය යනු හරයාත්මක  වසයෙන් ගත්  කල උපත නෑකම  වර්ගය ගෝත්‍රය  ජනවර්ගය  පොදු ඉතිහාසය භාෂාව අගම ආදී ජනවාර්ගික සහ සංස්කෘතික සාධක මත ඇතිවුවක්ද ? වැනි ප්‍රශ්න වලට එමගින් උත්ත්තර සොයයි. ජාතිය යනු පරිකල්පිත ප්‍රජාවක්ය යන බෙනඩික්ට් ඇන්ඩර්සන් ගේ  ප්‍රවාදය, ජාතිය පිලිබඳ ස්ටාලින්ගේ නිර්වචනය ඇතුළු  බොහෝ ප්‍රවාද බිහිවුනේ මෙම දේශපාලන සහ මානව  විද්‍යා කතිකාව ඇතුළතය.

ඉතිහාසය සහ ස්මාජවිදයා කතිකාවද ජාතිය සහ ජාතිකවාදය හදාරයි. ඒ අනුව ඒවා උත්තර හොයන්නේ ජාතිය යන්නට මානව ඉතිහාසයේ හිමි තැන කුමක්ද යන්නය. ජාතිය යනු අනාදිමත් කාලයක සිට පැවත එන යමක්ද? නැතිනම් එය මනුෂ්‍ය ඉතිහාසයේ එක නිශ්චිත යුගයක් ඇතිවුවක්ද? ජාතිය බිහිවන්නේ ධනේශ්වර යුගයෙදීය යන ප්‍රසිද්ධ ප්‍රවාදය මේ ඉතිහාස කතිකාව තුලින් ඇති වුවකි. සිංහල ජාතියේ ඉතිහාසය පිලිබඳ ලෙස්ලි රණවීර ගුණවර්ධන සහ කේ එන් ඕ ධර්මදාස අතර ඇති වූ ප්‍රසිද්ධ විවාදය තවත් උදාහරණයකි.

ජාතිය සහ ජාතික වාදය පිලිබඳ පළල්  චිත්‍රයක් දැකීමට නම් මේ කතිකාවන් තුනෙන්ම මතු වූ අදහස් පිලිබඳ ප්‍රමාණවත් සැලකිල්ලක් දැක්විය යුතුය.

මේවා නීරස ලිපි බව මම දනිමි. සිංහල බ්ලොග් සංස්කෘතිය තවම මෙවැනි සාකච්චාවලට එතරම් සුදානම් නැතිබව පෙනේ.කෙසේ වෙතත් කවි ගීත උපමා කතා ආදිය  ගෙන එමින් පුළුවන් තරම් තනුක කරමින් මේ ගැන තව ලිපි කිහිපයක් ලියන්නට බලාපොරොත්තු වෙමි.

 
 

මල්හාර වැස්ස

භාෂාවක් දියුණු කළ  හැකි ප්‍රචලිත කළ  හැකි ප්‍රමුඛම  ක්‍රමය වන්නේ එම භාෂාව වැඩි වැඩියෙන් භාෂණය සහ ලේඛනය වෙනුවෙන් භාවිත කිරීමය. භාෂාවේ වචන කෝෂය සහ ප්‍රකාශන හැකියාව කාලානුරුපව වැඩි දියුණුවන්නේ මෙකී භාවිතය සමගින්ය. අප අපගේ දේශපාලන සංවාදය අපගේ බසින් කළ යුතුය. අපගේ  බසින් කරනා සාහිත්‍ය කරණය දිරිගැන්විය යුතුය. විශ්ව දැනුම ඉංග්‍රීසි ආදී  ජාත්‍යන්තර භාෂා  මගින් මෙන්ම සිය බසින්ද පරිහරණය කළ යුතුය. එසේ නොමැති වුවහොත් අපගේ භාෂාව අතීතයේ කෙතරම්  පොහොසත් බසක්ව තිබුනද අනාගතයේදී දුප්පත් බසක් වීම නොවැළක්විය හැකිය.

මේ පසුබිමෙහි ලා බලන කල ජනමාධ්‍ය අවකාශයෙහි චූල සම්ප්‍රදායක් වන සිංහල බ්ලොග් කරුවන් කරමින් සිටිනා   එක වැදගත් කටයුත්තක් වන්නේ සිංහල භාෂාව සයිබර් අවකාශය ඇතුළත වගා  දිගා කිරීමය. බස මැනවින් හසුරුවමින් සුභාෂිතය ඔප්නංවමින් ලියන බ්ලොග් කරුවන්ට මගේ උපහාරය ! මේ පුර්විකාව ලියන්නට සිතුනේ අද දින පළමු වතාවට කියවන්නට ලැබුණු 'කඳු'  නම්(http://amaleymunasinghe.blogspot.ca/) බ්ලොග් අඩවිය  නිසාය. එය ලියන්නේ කව්දැයි පුද්ගලිකව නොදනිමි.  එය කවි බ්ලොග්  අඩවියකි. ගමන් සගයකු මුණගැසුනා වැනි හැගීමක් එය කියවන කල  සිතට නැගුණි.

එහි හැඳින්වීමේ සටහනම කවියකි. මෙපරිදිය.

සරත් සෘතුව ද ගයන්නේ
මල්හාර රාගයයි
ශ්වේත හිම පිපී
සරතය ද විකසිතයි
පෙම්වත ඔබ
හිම මලක සැඟව
එක් අඳුරු සැඳෑවක
නොපෙනී ගිය විලාසයද
මේ සර සර සර සුළඟ ගයන්නේ
ගසල් ගීයක ස්ථායි කොටස සේ

 මෙහි එන "සරත් සරත් සෘතුව ද ගයන්නේ මල්හාර රාගයයි" යන යෙදුමට මගේ සිත ඇදිණි. දැන් ලියන්නේ මෙකී මල්හාර රාගය ගැනයි. මම සන්ගීතඥයකු   නොවෙමි. සංගීත රසිකයෙකු පමණි.මෙයද හුදෙක් රසික සටහනක් පමණි.  හින්දුස්ථානි සංගීතය රස විඳින කිසිවෙකුටත් මල්හාර රාගය මග හැර යා නොහැකිය. එය එපමණටම මිහිරි සංගීත ආකෘතියකි.
මල්හාර රාගය ගයන වයන විට අහසින් වැස්ස වැස්ස කඩා හැලෙන බවට භාරතයේ සංගීත කාමීහු විශ්වාස කළහ.

ඒ පිලිබඳ කදිම පුරාවෘත්තයක් ඇත. මෝගල් අධිරාජ්‍යය කාලයේ උතුරු ඉන්දියාවේ ජීවත් වූ තාන්සෙන් නම් සන්ගීතඥයා දීපක් රාගය නම් රාගයක් ගායනා කළේය. එම රාගය නිවැරදිව ගයන විට ගායකයාගේ සිරුරු ගිනිගන්නා බව කියවේ.  තාන්සෙන් එම රාගය ගයද්දී මුලුපරිසරයම උණුසුම් වී ගංගා ඇල  දොළ පවා උණුසුම් වී වාෂ්ප වන්නට වී ගායකයා ගින්නෙන් දැවී අළු වී යාමට ආසන්න විය. අධිරාජයා වහා නියෝග කළේ  මිහිතලය සිසිල් කරවන වෙනත් ගායනයක්‌ ගැයිය  යුතු බවය. එවිට ගින්නෙන් බාගෙට පිලිස්සී සිටි තාන්සෙන් මේ කියන මල්හාර රාගය ගයන්නට විය. එවිට අහස ගුගුරවා වැසි වසින්නට විය. අද අප ජීවත් වන්නේද සාමුහික 'ගෝලීය මල්හාර රාගයක්' ගෝලීය උණුසුමට එරෙහිව ගැයිය යුතු වකවානුවකය.

මල්හාර රාගය හින්දුස්ථානි රාගධාරී සංගීතයේ කාෆි නම් ප්‍රධාන රග මේලයට අයත් උප රාගයකි. මෙය පදනම් කරගත් ජනප්‍රිය ගීත බොහෝ බිහිවී ඇත. එයින් මා සිත් ගත් ගීතයක් වන්නේ මදර් ඉන්දියා චිත්‍රපටයට, මොහොමඩ් රෆි, මන්නා ඩේ, ආශා බෝස්ලේ ඇතුළු ගායක කණ්ඩායමක් ගයනා කරන ''දුක් බරේ දින්  මිතෙරේ භයා'' නමැති  ගීතයයි. එය නිර්මාණය කර තිබෙන්නේ නෞෂාඩ් නමැති ප්‍රකට සංගීතඥයාය. මෙම චිත්‍රපටයද ලෝක ප්‍රසිද්ධ විය. සැමියා අහිමි වූ දුප්පත් දිරිය මවක් ඉඩම් හිමියන්ගේ තාඩන පීඩන මැද්දේ තම පුතුන් දෙදෙනා ලොකු මහත් කරමින් ඉන්දියාවේ සම්මතයන්ට අනුව ආදර්ශමත් දිවි පෙවෙතක් ගත කරයි. චිත්‍රපටය අවසන් වන්නේ අපරාධකරුවකු බවට පත්වන තම පුත්‍රයා ලෝක යහපත වෙනුවෙන් මව විසින් ඝාතනය කරනු ලැබීමේ ශෝක ජනක ජවණිකාවත් සමගමය.

චිත්‍රපටයේ ප්‍රධාන චරිතය රඟ පාන්නේ නාර්ගීස් නම් ප්‍රකට නිළියයි. මෙම ගීතය අඩංගු ජවනිකාවේ  විශේෂ රූප රාමුවක් ඇත.

 සමස්ත ඉන්දීය උප මහාද්වීප සිතියම පුරාම ගොවියෝ ප්‍රීතියෙන් නටති. අප රටේ සිතියම මැද්දේද එක ගොවියෙකු තනිවම ගීතයට අනුව නටයි.

පහත යූ ටියුබ් සබැඳිය රස විඳිනු මැනවි .

දුක් බරේ දින්  මිතෙරේ භයා 
http://www.youtube.com/watch?v=WvaqrhWuKss

එකල්හි අජකරනී නදිය මා සතුටු කෙරෙයි (තදා නදී අජකරනී රමතී මං)

ගසක් යට ඉපදී ගසක් මුල බුදු වී ගසක් මුලම පිරිනිවන් පෑ උත්තර මිනිසෙකු වූ බුදුන්වහන්සේ සිහි කරන වෙසක් සමය එළඹෙමින් තිබේ. වෙසක්  සමය  ගස්වැල් වල නව දළු මල් පුබුදමින් සැරසී සිටින්නේ  'නිකරුනේ ගසක් අත්තක් වත් කඩන්න එපා' යැයි තම ශ්‍රාවකයන්ට ඉගැන්වූ එම ශ්‍රේෂ්ට ශාස්තෘන් වහන්සේට උපහාර කරන්නා සේය.

වෙසක් මාසය යනු ඍතු භේදයක් පවතින රටවල නම්  ශීත කාලයට පසුව එළඹෙන වසන්ත කාලයයි. තම අතු පතර දරා සිටි කොළ මල් සියල්ල බිමට හලා දමමින් ශීත ඍතුවේදී දීර්ඝ නිද්‍රාවකට වැටෙන ගස්වැල් තුරු ලතා යළි අවධි වන්නේ මෙසමහිය.

සදා හරිත තුරු ලතා සහිත නිවර්තන දේශගුණයක් පවතින සමකාසන්න රටවලට පරිසරයෙහි වසරක් පාසා  සිදුවන මෙම වෙනස එතරම් නොපෙනුනද ඍතු භේදය පවතින රටවල මෙසමයෙහි ඇත්තේ ඉතා චමත්කාර ජනක දසුනකි. ශීත සමයෙහි මිදී ඝනවී තිබුණ ලොකු කුඩා  විල් පොකුණු ගංගා දියවී දිය ලෙළදෙවන්නට ගලන්නට පටන් ගනී. සකුරා ගස් එක යායට මල් සළු පැළඳ ගනියි. එම මල් පියලි උදුරාගන්නා නිතර හමන මද සුළං විටින් විට මල් පියලි වැසි පොලවට වස්සවයි. ඒ අතර මද පොද වැසිද වැටෙයි. අලුතින් නිල්ල නැගුන තණබිම් වල කුඩා වන මල් සිය දහස් ගණන් පිපෙයි.ඉර පායා තිබෙන රාත්‍රියේත් මී  මැස්සන් ඒ වන මල්වල රොන්ගනියි. බලා නිම කළ  නොහැකි චමත්කාරයක් හාත්පස ජනිත වෙයි.

එහෙත් ලෝකයට මේ චමත්කාරයෙන් වැඩක් නැත. පරිභෝජනවාදය අපව පොලඹවා තිබෙන්නේ මේ ගස් වැල් මල් ඇල දොළ ගංගා විල් පොකුණු උද්‍යාන අමතක කර ෂොපින් මෝල්වලම ලගින්නටය. ෂොපින් මෝල් නම් ජනී ජනයාගෙන් පිරී පවතී. බංග්ලාදේශයේ ඇඟලුම් කම්හලේ සිදුවූ ඛේදවාචකය ගැන කතා කරමින්ම ඔවුහු වැඩි වැඩියෙන් ඇඳුම් පැළඳුම් මිලදී ගනිති. මල් පිපුන උද්‍යානයේදී විල් තෙරදී හමුවන්නේ හැමදාම හමුවන කිහිප දෙනාම පමණි. ලෝකය වර්ඩ්ස්වර්ත් අමතක කර දමා බොහෝ කල් ගතවී තිබේ.

වර්ඩ්ස්වර්ත් නමැති බටහිර  කවියා පරිසරයෙහි ලෞකිකත්වය  ඉක්මවා යන අධ්‍යාත්මික  චමත්කාරයක් දුටුවේය. පරිසරයෙහි එවැනි අධ්‍යාත්මික චමත්කාරයක් දැකීම පෙරදිග කාව්‍ය චින්තාවෙහිද දක්නට තිබෙන ලක්ෂණයකි. ඒ සදහා එක හොඳ නිදසුනක් වන්නේ පාලි ථෙර ථෙරී ගාථා සමුදායයි. මේවා බෞද්ධ භික්ෂු භික්ෂුනීන් විසින් පවසන ලද උදානයන්ය. ඇතැමෙක් ඒවා පද්‍ය  ලෙස සැළකුවද කවි ලෙස නොසලකති. හැම පද්‍යයක්ම කවියක් නොවේ. කවියේ පරමාර්ථය රස නිෂ්පත්තියයි.  ථෙර ථේරී ගාථා දේශනා කර තිබෙන්නේ රස ජනනය නමැති ලෞකික පරමාර්ථය උදෙසා නොව නිර්වාණ පරමාර්ථය උදෙසාය. ඒවා කවි නොවන්නේ ඒ අරුතිනි.

සප්පක මහ රහතන් වහන්සේගේ නෑදෑයින් උන්වහන්සේගෙන් ඉල්ලා සිටියේ වනවාසයට නොගොස් ඔවුන් අතරම සිටින ලෙසයි. එහෙත් උන්වහන්සේ තෝරාගත්තේ අජකරණී නදී තීරයේ වාසය කිරීමය.අජකරනී නදිය පිලිබඳ උපන් චමත්කාරජනක උදාන සිතුවිල්ල උන්වහන්සේ මෙසේ පද්‍යයකට නැගුහ.

යම් කලෙක පිවිතුරු සුදුපියාපත් ඇති කෙකිණි කළුමේකුළට බියෙන් තැතිගන්නා ලද්දී සැඟවෙන තැන සොයන්නී වාසස්ථානය කරා පලායන්නීද

එකල්හි අජකරනී නදිය මා  සතුටු කෙරෙයි.

යම් කලෙක පිවිතුරු පඩෙරවන් වූ කෙකිණි කළුමේකුලට බියෙන් තැතිගෙන

 නිලීයනස්ථාන නො දක්නී සැඟවෙන තැන සොයන්නී ද

 එකල්හි අජකරනී නදිය මා සතුටු කෙරෙයි.

එහි මගේ ලෙන පිටිපස ජම්බු වෘක්ෂයෝ දෙපස ගංඉවුරු හොබවති. 

ඒ වෘක්ෂයෝ එහි කවරක්හු නො පිනවත්ද,

සර්ප සමුහයගෙන් මොනොවට මිදුන ගාම්භීර නාද ඇති ඒ මැඩියෝ නද දෙති.

දැන් ගිරිනදින්ගෙන් වෙන්ව විසිය යුතු කාලය නොවෙයි.

නිර්භය වූ ඒ අජකරනී නදිය  භද්‍ර වුවා  අතිශයින් සිත්කළු වූ වෙයි.

එහෙත් උන්වහන්සේ විඳින්නේ පරිසරයේ මතුපිටින් පෙනෙන ලෞකික චමත්කාරය නොවේ.ගලා යන යන ගංගාව අසබඩ සැරිසරන සුදු පියා පත් ඇති කුරුල්ලන් නෙත පිනවන දසුනකි. අජකරනී නදිය අසබඩ සුදු කෙකිනියක් වැහි වලාකුළකට බියෙන්  මරණ බියෙන් සැඟවෙන තැනක් සොයයි. මේ නෙත පිනවන දසුනේ ඇති ශෝකාත්මක කතාව එයයි. එහෙත් සප්පක මහරහතන් වහන්සේ එදෙස බලන්නේ දසුනේ මතුපිට පෙනෙන ලෞකික සුන්දරත්වයෙන් වශී වූ ප්‍රීතියකින්  හෝ කෙකිනියගේ මරණ බිය අරභයා ඇතිවුන ශෝකයකින් හෝ නොවේ. කෙකිනිය මරණ බියෙන් තැතිගනිමින් අජකරනී නදිය අසබඩට පැමිනෙන  විට මරණ බිය සදහටම අවසන් කළ උන්වහන්සේද නෑදෑයින් යෝජනා කළ වස්තු භෝග පිරි නගර වාසය හැර දමා එන්නේ මේ අජකරනී නදිය අසබඩටමය.

එකම අරමුණ පෘතග්ජනයා  සහ යෝගිය දකින්නේ දෙයාකරයකටය. ගීත නාදයක් නංවමින් ගලන ගඟ, ගඟ අසබඩ සැරිසරණ සොඳුරු පක්ෂීන්, පලබර තුරු ලතා ආදිය  ප්රුත්ගජනයෙකුගේ ඇලීම ගැලීම  වඩවයි. එහෙත්  ක්ෂීණාස්‍රවයන්  වහන්සේ එය  කෙනෙකු දකින්නේ ඇලීම ගැලීම වඩවන දසුනක් ලෙස නොව  අත්හැරීම වඩවන දසුනක් ලෙසටය. පරිසරයෙහි ලෞකික චමත්කාරයක් මෙන්ම අලෞකීක චමත්කාරයක්ද එක විටම පැන නැගෙයි. මෙයින් කවර චමත්කාරයක් විඳගන්නේද යන්න අපසතු තෝරාගැනීමකි. ඉන් කවරක් තෝරගත්ත්තද එය ෂොපින් මෝල් චමත්කකාරයට වඩා උසස් වන බව නම් කිව යුතුය. 

දර්ශනයේ දිළිඳුබව සහ දිළිඳුබවේ දර්ශනය

අපි තවමත් ජීවත් වෙන්නේ ජාතික රාජ්‍යය යුගයකය. අපි හැම දෙනාම  කුමක් හෝ රාජ්‍යයක සාමජිකයින් වන්නෙමු. සංක්‍රමණිකයන් ගැන වුවද කියන්නට තිබෙන්නේ ඔවුන් අඩුම තරමින්  කුමක් හෝ රාජ්‍යයක සාමාජිකත්වය අපේක්ෂාකරමින් වත් සිටින බවය. අන්ත අරාජිකවාදියෙකුට වුවද රාජ්‍යයන් හරහා ගමන් කිරීමේදී රාජ්‍යයක් විසින් නිකුත් කරන ගමන් බල පත්‍රයක් දැරීමට සිදුවනු ඇත. අප හැම දෙනා තුළම එක හෝ තවත් අකාරයේ  ජාතිකවාදියෙකු ජීවත් වන බව මිහිරි සත්‍යයකි. නැතිනම් කටුක සත්‍යයකි.

නූතන යුගයේ ලෝකයේ දේශපාලන  ඉරණම වැඩි වශයෙන් තීන්දු කරනු ලැබුවේ ජාතිකවාදයන් මගිනි. නූතන මිනිසාගේ දේශපාලන චින්තනය පුදුමාකාර ලෙස ජාතික රාජ්‍යය කෙන්ද්රීයය. ජාතිකවාදය එතරම් ම ප්‍රබලය.

 

 

එහෙත් ජාතිකවාදය දාර්ශනික වශයෙන් ඉතා දිළිඳුය. එක විද්වතකු පැවසු පරිදි "ජාතිකවාදය මහා චින්තකයන් බිහි කර නැත. ජාතිකවාදයට දාර්ශනික එකාග්‍රතාවක්ද නැත. ජාතිකවාදය හොබ්ස් කෙනෙකු කාල් මාක්ස් කෙනෙකු තබා මක්ස්වෙබර් කෙනෙකු වත් බිහි කර නැත''. එහෙත් ලෝකය තවමත් දුවන්නේ මේ දාර්ශනික වශයෙන් දිළිඳු දේශපාලන දෘෂ්ටිවාදය සමගය.

එසේ වන්නේ ඇයි? එක හේතුවක් නම් ලෝකය එතරම් දාර්ශනික නොවීමය. තවත් හේතු බොහොමයක් ඇත. බොහෝ 'ප්‍රගතිශීලීන්' ජාතිකවාදයට අකමැතිය.එයට හේතුව ජාතිකවාදයේ එක ස්වරූපයක් වන 'ජාතිවාදයට' තිබෙන අකමැත්ත සහ පිළිකුලය. එහෙත් ජාතිකවාදීන්ගේද එසේ නොවන්නන්ගේද අද දවසේද ඉරණම පාලනය කරන්නේ ජාතිකවාදයන්ගෙන්ම වීම  නිසා දාර්ශනික වශයෙන් දිළිඳු ජාතිකවාදය මතුකර තිබෙන සංකීර්ණ දේශපාලන ගැටළු වටහා ගැනීම නිෂ්ප්‍රයෝජන කටයුත්තක් නොවේ.